Od dłuższego czasu panuje pewna dezorientacja na temat spożycia krowiego mleka. Jego zwolennicy chętnie potwierdzają korzystny wpływ mleka na mocne kości, a osoby unikające wyliczają jego negatywy i zapewniają, że nie jest to pokarm dla ludzi. Prawda jak zwykle leży pośrodku, ale nie o tym w dzisiejszym artykule. Chciałabym przedstawić Wam kilka prawd, co do których nie ma żadnych wątpliwości. Co warto wiedzieć o mleku? Poznaj 15 faktów na jego temat 🙂
Co warto wiedzieć o mleku – poznaj 15 faktów:
- W żywieniu niemowląt mleko matki prawie zawsze przewyższa różne rodzaje mleka zwierzęcego oraz wszelkie mieszanki zastępcze. Dlatego jeśli jesteś młodą mamą i możesz karmić piersią, to po prostu wykorzystaj to jako najlepszy start dla swojego dziecka 🙂
- Mleko stanowi ważne źródło witamin: A, D, B2 i B12 oraz minerałów, takich jak: wapń, magnez, fosfor, potas, cynk oraz selen.
- Mleko to jeden z podstawowych pokarmów, który towarzyszy nam już od dnia narodzin i większość osób chętnie po nie sięga przez całe swoje życie. Jest stosunkowo tanie i łatwo dostępne.
- Dla Polaków najbardziej popularne jest mleko krowie, podczas gdy Grecy chętnie sięgają po mleko kozie, Hiszpanie mleko owcze, Arabowie wielbłądzie, a ludność afrykańska chętnie spożywa mleko bawole.
- Dzieci i niemowlęta mogą odnieść korzyści ze spożywania mleka zwierzęcego i uzyskiwanych z niego produktów, jeśli tylko pożywienie to nie będzie stosowane w nadmiarze. Należy unikać nabiału o niskiej zawartości tłuszczu. Pełnotłusty nabiał umożliwi wykorzystanie rozpuszczalnych w tłuszczach witamin A i D – koniecznych do rozwoju kości i zachowania zdrowia dziecka.
- Mleko świeże, takie “prosto od krowy” wcale nie jest zdrowsze od mleka pasteryzowanego. Jest ono narażone na wysokie ryzyko zanieczyszczenia mikrobiologicznego.
- A skoro o tym mowa, to przypominam, że pasteryzacja i sterylizacja metodą UHT (Ultra High Temperature) są dwiema najczęściej stosowanymi w Polsce metodami obróbki mleka. Ich wykorzystanie ma przyczynić się do usunięcia niepożądanych organizmów i przedłużenia świeżości i trwałości mleka. Pasteryzacja to krótkie ogrzewanie mleka do temperatury minimum 71°C przez minimum 15 sekund. Z kolei sterylizacja metodą UHT polega na krótkotrwałym poddaniu mleka na działanie temperatury 135-150°C przez minimum dwie sekundy.
- Mleka UHT oraz pasteryzowane mają takie same proporcje białka, tłuszczu i cukru mlecznego oraz taką samą zawartość składników mineralnych, np. wapnia. Różnią się natomiast stężeniem witamin nieodpornych na działanie wysokich temperatur. W mleku UHT jest mniej o około 10% witamin z grupy B oraz C niż w mleku pasteryzowanym i około 20% mniej niż w mleku surowym. Różnice nie są duże, a jednak bezpieczeństwo spożycia nieocenione.
- Mleczne napoje fermentowane, czyli: jogurt, kefir i maślanka mają dobroczynny wpływ na nasz organizm i mogą być uznane za superfood. Ich spożycie wiąże się z lepszą perystaltyką jelit, zapobieganiu osteoporozie, regulowaniem przemiany materii, wspomaganiem układu odpornościowego oraz z zapobieganiem rozwoju bakterii gnilnych w jelitach.
- Najlepsze jest mleko, które pochodzi od zwierząt hodowanych metodami ekologicznymi. Doprowadzenie krowiego mleka do krótkiego wrzenia, a następnie ochłodzenie go, czyni je łatwiej przyswajalnym, mniej podrażniającym i bezpieczniejszym dla małych dzieci oraz lepiej przyswajalnym przez dzieci z osłabionym i wrażliwym układem trawiennym. Trawienie mleka można wspomóc przez dodanie szczypty przypraw (imbiru, kurkumy, kardamonu itd.).
- Większość społeczeństwa doskonale radzi sobie z trawieniem mleka, a “popularna”modna” nietolerancja laktozy dotyczy zaledwie około 1,5% dzieci w Polsce i około 30% osób dorosłych. Owa nietolerancja zwiększa się wraz z wiekiem, gdyż u starszych osób częściej spotykany jest niedobór laktazy – enzymu trawiennego odpowiedzialnego za trawienie laktozy. Więcej nt. nietolerancji laktozy pisałam w moim ebooku: “Słodycze bez cukru, słodzików, glutenu i laktozy“.
- Osoby nietolerujące laktozy mogą nadal sięgać po mleko i produkty mleczne, ponieważ rynek spożywczy oferuje szereg zamienników właśnie bez laktozy. Warto zaznaczyć, że istnieją także produkty, które naturalnie nie zawierają laktozy, lub znajdziemy ją tam w śladowych ilościach. Są to: sery gorgonzola, brie, camembert, parmezan, cheddar, ser kozi, sery żółte, sery topione i masło.
- Mleko jest wspaniałym produktem dla osób odchudzających się, cukrzyków i osób z insulinoopornością. Mleko stanowi doskonałą kombinację węglowodanów, białka, witamin i składników mineralnych. Białko mleka spowalnia trawienie i pozwala utrzymać sytość na dłużej. Z kolei wapń i witamina D mają korzystny wpływ na metabolizm. Przy okazji zerknij do wpisu nt. indeksu insulinowego.
- W przypadku osób z nietolerancją lub alergią na białka mleka krowiego świetnie sprawdzą się napoje roślinne. Nie można ich natomiast traktować jako idealny zamiennik mleka krowiego, bo różnią się składem. Najbardziej popularny i zbliżony do mleka krowiego jest napój sojowy. Jego białka są najbardziej zbliżone do białek mleka krowiego. Dodatkowo napój sojowy ma mniej kilokalorii, cukrów prostych i nasyconych kwasów tłuszczowych. Rynek spożywczy oferuje także: napój migdałowy, kokosowy, ryżowy, czy owsiany. Przy wyborze napoju roślinnego warto zwrócić uwagę na jego dodatkową fortyfikację witaminami. Również skład takiego napoju powinien być prosty, bez zbędnych zagęszczaczy, emulgatorów i słodzików.
- Dziecko powinno unikać spożywania nabiału, ale tylko wtedy, jeśli produkty mleczne powodują u niego reakcje alergiczne.
Które mleko wybrać – UHT czy z krótkim terminem przydatności?
Pasteryzacja to krótkotrwałe ogrzewanie mleka w temperaturze min. 71°C, przez co zabijane są bakterie. Mleko to zwykle znajdziemy w szklanych lub plastikowych butelkach. Ma ono krótszy termin przydatności niż mleko UHT, ale zawiera więcej korzystnych mikroorganizmów, składników mineralnych, witamin i białka. Sterylizacja metodą UHT, czyli Ultra High Temperature, polega na poddaniu mleka krótkotrwałemu ogrzewaniu do wyższej temperatury – 135-150°C i szybkiemu ochłodzeniu do temperatury pokojowej. W tym sposobie konserwacji zniszczeniu ulegają nie tylko bakterie, ale też ich formy przetrwalnikowe, dlatego można je przechowywać w nieotwartych kartonach przez wiele miesięcy. Mleko to zawiera pewne ilości wapnia, ale pozbawione jest białka serwatkowego i dobrych bakterii. Najlepiej zatem jest wybierać mleko o krótkim terminie przydatności. Jest ono bogatsze w białka serwatkowe, które wykazują wszechstronne prozdrowotne właściwości, m.in. stymulują układ odpornościowy. Mleko takie zawiera bakterie lacidofilne, witaminy z grupy B, A, C, D, foliany i tiaminy. Warto pamiętać, że z mleka o krótkim terminie przydatności możemy sami zrobić jogurty czy sery.
Blogowe, mleczne przepisy, które warto wypróbować 🙂
Skoro mowa o mleku, to serdecznie zachęcam Was do wypróbowania kilku przepisów z uwzględnieniem mleka i mlecznych napojów fermentowanych:
- złote mleko, czyli naturalne remedium na infekcje,
- owocowy koktajl na kefirze,
- pankejki kefirowe z bananem,
- placuszki bezglutenowe na kefirze,
- bananowe kakao,
- gofry kefirowe,
- owsianka straciatella,
- mleczny koktajl bananowo-orzechowy.
A jak wygląda Wasze podejście do krowiego mleka? Jest ono obecne w Waszej diecie, czy raczej spożywacie mleko kozie, a może roślinne, np. kokosowe? Czekam na odpowiedzi w komentarzu 🙂
Pozdrawiam,
Natalia
Jeśli chcesz być na bieżąco ze zdrową i smaczną dietą, śledź mnie na Facebooku i Instagramie 🙂 Tam częściej pojawiają się zdrowe pyszności 🙂