Indeks insulinowy i jego znaczenie w kontekście kontrolowania glikemii. Komu i dlaczego popularne odżywki białkowe mogą zaszkodzić?

918

Dziś zapraszam Was do wpisu na temat indeksu insulinowego, o którym słyszy się niewiele, a przynajmniej nie tak dużo jak o indeksie glikemicznym. Zanim jednak przejdziemy do tematu, czas na małe przypomnienie o insulinie, która jest hormonem produkowanym przez komórki beta trzustki. Rolą insuliny w organizmie człowieka jest utrzymanie właściwego stężenia glukozy we krwi, a jednym z głównych czynników wpływających na wydzielanie insuliny jest poposiłkowa zmiana stężenia glukozy we krwi. Insulina zasłużyła sobie na osobny, bardziej rozbudowany wpis na moim blogu, który czeka na Was tutaj. Warto wiedzieć, że istnieją produkty, które mogą nieznacznie wpłynąć na wzrost stężenia glukozy we krwi, ale dość znacznie wpłyną na stężenie insuliny. Dziś właśnie kilka słów na ten temat. Indeks insulinowy i jego znaczenie w kontekście kontrolowania glikemii. Komu i dlaczego popularne odżywki białkowe mogą zaszkodzić? Serdecznie zapraszam do lektury 🙂

Indeks insulinowy

Indeks insulinowy – co to takiego?

Indeks insulinowy jest jednym z narzędzi, które może pomóc podczas układania diety w zaburzeniach gospodarki węglowodanowej, takich jak insulinooporność, czy cukrzyca. Obrazuje wyrzut insuliny po spożyciu produktu o kaloryczności 1000 kJ (ok. 240 kcal) po 2 godzinach w porównaniu do stężenia insuliny po spożyciu białego chleba o tej samej kaloryczności. Nie jest stosowany powszechnie z uwagi na ograniczony zasób produktów z określonym indeksem insulinowym w tabelach. Indeksy insulinowe wyznaczono jak dotąd raptem dla około 120 produktów, a wartości indeksu glikemicznego znamy dla tysięcy produktów. Poza tym nie ma żadnego podziału, kiedy indeks insulinowy uznajemy za niski, kiedy za średni, a kiedy za wysoki. 
Natomiast indeks insulinowy może być jak najbardziej stosowany przez osoby z cukrzycą typu I stosujących insulinę podskórnie w formie iniekcji/zastrzyków lub ciągłego wlewu insuliny (pompa insulinowa) w celu poszerzania świadomości, że insulina nie jest wykorzystywana jedynie w celu obniżenia glukozy z rozpadu węglowodanów, ale również do przemian białkowo-tłuszczowych.

Indeks glikemiczny, a indeks insulinowy

Układając jadłospisy dla osób z zaburzeniami glikemii kierujemy się głównie indeksem i ładunkiem glikemicznym. Więcej na ich temat pisałam tutaj. A jaka jest różnica między indeksem glikemicznym, a indeksem insulinowym?

Indeks glikemiczny jest wskaźnikiem obrazującym, jak dany produkt spożywczy wpłynie na poposiłkowe stężenie glukozy w surowicy krwi.

A z kolei indeks insulinowy pokazuje, jak dany produkt wpłynie na poposiłkowe stężenie insuliny.

Indeks insulinowy poszczególnych produktów

Największym indeksem insulinowym charakteryzują się takie produkty, jak: biały chleb, ziemniaki, biały ryż, jogurty owocowe, płatki kukurydziane, orzeszki ziemne, chipsy, popcorn oraz słodycze.

Z kolei pieczywo pełnoziarniste, makaron pełnoziarnisty, płatki owsiane, suche nasiona roślin strączkowych i grube kasze, pomimo tego, że zawierają głównie węglowodany złożone, to jednak mają niższy indeks insulinowy.

Produkty białkowe i wysokotłuszczowe, np. jajka, wołowina, ser, ryby, indukują bardzo podobną odpowiedź insulinową, jak po spożyciu węglowodanów złożonych. Czyli jak widzicie, nie tylko węglowodany są odpowiedzialne za nasze mechanizmy glukozowo-insulinowe 🙂

Działanie insulinogenne produktów nabiałowych

Istnieją produkty, które mogą nieznacznie wpłynąć na wzrost stężenia glukozy we krwi, ale dość znacznie wpłyną na stężenie insuliny. O takich produktach mówi się, że działają insulinogennie. Idealnym przykładem jest nabiał, a właściwie białka serwatkowe, które znajdziemy np. w mleku. Mleko ma właśnie niski indeks glikemiczny, ale wysoki indeks insulinowy.

Białka serwatkowe, jak i kazeina naturalnie występują w mleku i produktach mlecznych, z tym, że kazeina stanowi 80%, a białka serwatkowe 20% białek mleka. Stąd produkty mleczne „w całości” nie są insulinogenne, ale białka serwatkowe – tak. 

Warto wiedzieć, że białka serwatkowe mleka obecne są także w dużych ilościach w odżywkach białkowych oraz w mleku w proszku. Zawierają one aminokwasy rozgałęzione (oznaczone często skrótem BCAA – od ang. Branched-Chain Amino Acids). To konkretnie te aminokwasy, czyli leucyna, izoleucyna, walina, silnie pobudzają wydzielanie insuliny i działają silnie insulinogennie. Dlatego też odżywki białkowe na bazie białka serwatkowego nie powinny być stałym elementem diety osób z insulinoopornością.

Podsumowując

Pojęcie indeksu insulinowego traktowałabym raczej jako ciekawostkę. Mając zaburzenia glikemii należy przede wszystkim zadbać o niski indeks i ładunek glikemiczny posiłków, systematyczność i ruch! 🙂 Pamiętajmy, że wzrost stężenia insuliny jest proporcjonalny do zwiększenia ilości glukozy we krwi oraz, że białko i duża ilość tłuszczu również pobudzają wydzielanie insuliny, a nie tylko węglowodany 🙂 Przy okazji zachęcam do przetestowania moich gotowych jadłospisów z niskim IG na cztery pory roku, które czekają na Was w moim internetowym sklepie 🙂

Przeczytaj także:

Na podstawie:

  1. Holt SH, Miller JC, Petocz P. An insulin index of foods: the insulin demand generated by 1000-kJ portions of common foods. Am J Clin Nutr. 1997; 66 (5): 1264-76.
  2. Mirmiran P., Esfandiari S., Bahadoran Z., Tohidi M., Azizi F. Dietary insulin load and insulin index are associated with the risk of insulin resistance: a prospective approach in tehran lipid and glucose study. J Diabetes Metab Disord. 2016;15(1): 1-7.

Zapisz się do newslettera i odbierz

DARMOWY EBOOK

"Kalorie się liczą, ale Ty nie musisz ich liczyć..."

Nie wysyłam spamu!

Więcej informacji znajdziesz w mojej polityce prywatności.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Zamknij
natka-pietruszki.pl © Copyright 2021. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Zamknij