O jelitach słów kilka. Jakie funkcje spełniają i jak powinniśmy dbać o nie każdego dnia?
Jelita odgrywają kluczową rolę w zdrowiu i funkcjonowaniu organizmu z wielu powodów. Bez wątpienia musimy o nie dbać, jeśli chcemy cieszyć się zdrowiem każdego dnia. O jelitach słów kilka. Jakie funkcje spełniają i jak powinniśmy dbać o nie każdego dnia?
Jakie funkcje spełniają jelita?
- Trawienie i wchłanianie składników odżywczych
Bez prawidłowego funkcjonowania jelit, organizm nie byłby w stanie uzyskać potrzebnych substancji do wzrostu, naprawy i utrzymania zdrowia. Jelita są odpowiedzialne za trawienie pokarmu i wchłanianie składników odżywczych, takich jak witaminy, składniki mineralne, białka, tłuszcze i węglowodany. - Mikrobiom jelitowy
Zdrowy mikrobiom jelitowy (bakterie zasiedlające jelita) wspiera układ odpornościowy i ma wpływ na wiele aspektów zdrowia, w tym także na zdrowie psychiczne. Bakterie jelitowe odgrywają kluczową rolę w trawieniu, produkcji niektórych witamin (np. witaminy K i witaminy B), oraz w ochronie przed patogenami. - Odporność organizmu
Nie bez powodu mówi się, że odporność bierze się z jelit. Około 70-80% komórek odpornościowych znajduje się właśnie w jelitach. Chronią one organizm przed infekcjami i pomagają w odpowiedzi immunologicznej. - Bariera jelitowa
Jelita tworzą barierę ochronną, która kontroluje, co może przeniknąć do krwiobiegu. Zabezpiecza to organizm przed szkodliwymi substancjami i patogenami. Uszkodzenie tej bariery może prowadzić do stanów zapalnych i chorób, takich jak zespół nieszczelnego jelita (leaky gut syndrome). - Regulacja gospodarki hormonalnej
Jelita wpływają na wydzielanie różnych hormonów, które regulują procesy metaboliczne i wpływają na apetyt, wagę oraz poziom cukru we krwi. Hormony produkowane w jelitach, takie jak cholecystokinina (CCK) czy glukagonopodobny peptyd-1 (GLP-1), mają znaczenie w regulacji trawienia i metabolizmu. - Detoksykacja
Jelita biorą udział w procesie eliminacji toksyn i produktów przemiany materii z organizmu. Przez proces perystaltyki, jelita przesuwają treść pokarmową, umożliwiając wydalanie niestrawionych resztek pokarmowych i toksyn.
Jak zadbać o funkcjonowanie jelit?
- Jedz powoli!
Każdy kęs pokarmu powinniśmy wolno przeżuwać i dokładnie gryźć. Dzięki temu usprawnimy proces trawienia i wchłaniania składników pokarmowych. Wolne jedzenie to również mniejsze ryzyko niestrawności i wzdęć oraz zwiększone wydzielanie śliny, która działa ochronnie na błonę śluzową. Więcej na temat odpowiedniego spożywania pokarmów pisałam tutaj. - Zadbaj o odpowiednią podaż błonnika pokarmowego
Każdego dnia w naszej diecie powinno się znaleźć około 30-35g błonnika pokarmowego. Więcej na jego temat pisałam tutaj. Jego odpowiednia podaż to m.in. ochrona przed nowotworem jelita grubego, ale także odżywienie mikrobiomu. Błonnik pokarmowy znajdziemy przede wszystkim w warzywach, owocach, strączkach, pełnoziarnistych produktach zbożowych oraz pestkach i nasionach. - Włącz do diety żywność fermentowaną
Czyli wszelkiego rodzaju kiszonki, kefiry, jogurtu. Składniki obecne w produktach fermentowanych pomagają utrzymywać zrównoważony skład mikrobioty jelitowej, wspomagają trawienie pokarmu oraz obniżają stan zapalny w jelitach. Zdecydowanie warto uwzględnić te produkty w codziennej diecie. - Aktywność fizyczna
Nie ma zdrowia i nie ma prawidłowej pracy jelit bez aktywności fizycznej! Szczególnie muszą o nią zadbać osoby z pracą siedzącą. Wprawianie ciała w ruch poprawia motorykę (pracę jelit). Do tego aktywność fizyczna zmniejsza ogólnoustrojowy stan zapalny, który uszkadza błonę śluzową jelit. Więcej na temat korzyści wynikających z aktywności fizycznej pisałam tutaj. - Ogranicz spożycie cukru
Cukier rafinowany, słodycze, wyroby cukiernicze – tych rzeczy powinno być w naszej diecie jak najmniej. Im większe spożycie cukru tym bardziej uszczuplony nasz mikrobiom jelitowy i większa podatność na choroby. - Jedz różnorodnie
Bo tylko sięgając po produkty z różnych grup spożywczych jesteśmy w stanie sprostać zapotrzebowaniu organizmu na witaminy i składniki mineralne. Każdego tygodnia powinniśmy dbać o to, by dostarczyć sobie 30 różnych pokarmów pochodzenia roślinnego. Dzięki temu w prosty sposób poprawimy stan naszego mikrobiomu jelitowego. Tutaj przy okazji serdecznie polecam moje diety gotowe. - Ogranicz stres do minimum
Stres wpływa na wydzielanie hormonów, takich jak kortyzol, które mogą wpływać na mikrobiom jelitowy. Wysoki poziom kortyzolu może zmniejszać liczebność korzystnych bakterii i zwiększać podatność na infekcje jelitowe. O tym, jak radzić sobie ze stresem pisałam tutaj.
Przeczytaj także:
Jeśli chcesz być na bieżąco ze zdrową i smaczną dietą, śledź mnie na Facebooku i Instagramie 🙂 Tam częściej pojawiają się zdrowe pyszności 🙂