Guayusa – zdrowsza alternatywa kawy? Co to takiego?
Kochani, dzisiaj wreszcie po wielu namowach mojego męża (wielbiciela guayusy) napiszę Wam kilka słów na temat tej herbaty. Guayusa (czyt. gła-ju-sa) to herbata liściasta z Amazonii, bliska kuzynka yerba mate. Od wieków piją ją ludy Kichwa w Ekwadorze. Nie jest ona u nas tak popularna, jak w Ameryce Południowej skąd pochodzi, natomiast zdecydowanie warto przyjrzeć się jej właściwościom, tym bardziej, że w dzisiejszych czasach wszystko można zamówić, nawet, jeśli pochodzi z drugiego końca świata 🙂 Guayusę można przyrównać do kawy lub yerba mate, bo wszystkie trzy charakteryzują się podobnym, pobudzającym działaniem. Zapraszam do krótkiej lektury 🙂
Dlaczego warto pić guayusę?
- Naturalna energia – zawiera kofeinę (porównywalnie do kawy, ale uwalnianą łagodniej), teobrominę (znaną z kakao) i L-teaninę (aminokwas z zielonej herbaty). Dzięki temu pobudza równomiernie, bez typowego „kopa” i spadku energii.
- Brak goryczki – w przeciwieństwie do yerba mate, guayusa ma łagodny, lekko słodkawy smak.
- Wsparcie dla koncentracji – kombinacja kofeiny i L-teaniny poprawia skupienie, czujność i wydolność umysłową.
- Antyoksydanty – zawiera dużo polifenoli, które chronią organizm przed stresem oksydacyjnym i wspierają odporność.
- Dobre trawienie i metabolizm – napar może wspomagać metabolizm, lekko przyspieszać spalanie tłuszczu.
- Tradycja i rytuał – w Amazonii guayusa towarzyszy porannym spotkaniom, gdzie mieszkańcy dzielą się marzeniami i planami na dzień.
Dla kogo guayusa może być szczególnie dobra?
- Dla osób szukających alternatywy dla kawy (łagodniejsze działanie, brak „zjazdu”).
- Dla studentów, programistów czy kierowców – wspiera koncentrację na dłużej.
- Dla osób wrażliwych na gorycz yerby, ale chcących pić coś podobnego.
Porównanie guayusy, yerba mate i kawy
| Cecha | Guayusa | Yerba mate | Kawa |
|---|---|---|---|
| Zawartość kofeiny | średnia (ok. 60–90 mg / filiżanka) | średnia-wysoka (ok. 70–100 mg / filiżanka) | wysoka (ok. 80–120 mg / filiżanka) |
| Smak | łagodny, lekko słodkawy, bez goryczki | wyraźnie gorzki, ziemisty | intensywny, gorzki, kwaskowaty |
| Działanie | równomierne pobudzenie, brak nagłego spadku energii | pobudza, ale czasem może powodować rozdrażnienie | szybki „kop” energetyczny, potem spadek |
| Inne związki | teobromina, L-teanina (relaks + skupienie) | teobromina, polifenole | głównie kofeina i antyoksydanty |
| Właściwości zdrowotne | antyoksydacyjna, wspiera koncentrację, delikatna dla żołądka | antyoksydacyjna, wspiera trawienie i metabolizm | antyoksydacyjna, poprawia czujność, ale może podrażniać żołądek |
| Tradycja | napój Amazonii, poranne rytuały Kichwa | tradycja Ameryki Południowej, picie w matero i bombilli | globalny napój codzienny, różne kultury parzenia |
O jakiej porze dnia najlepiej pić guayusę?
- Rano zamiast kawy – łagodnie pobudza i daje energię na start dnia, bez nagłego „kopa” i późniejszego spadku.
- Przed nauką lub pracą umysłową – dzięki kofeinie + L-teaninie poprawia koncentrację, ułatwia skupienie i zapamiętywanie.
- Przed treningiem fizycznym – dodaje energii, a teobromina wspiera wydolność i wytrzymałość.
- W trakcie długiej pracy / podróży – pobudza równomiernie, więc jest świetna dla kierowców, programistów, studentów.
- Po południu – jako lekki „energetyczny reset” zamiast kawy (mniejsze ryzyko problemów ze snem, jeśli nie pijesz jej za późno).
- Podczas spotkań towarzyskich – można parzyć w większym dzbanku, jest łagodna w smaku i pasuje dla osób, które nie lubią goryczki yerby.
Unikać wieczorem! Choć działa łagodniej niż kawa, zawiera kofeinę, więc u osób wrażliwych może opóźniać zasypianie.